Công nghệ VAR được đánh giá là một bước tiến lớn trong bóng đá, dần trở thành một phần không thể thiếu trong thi đấu chuyên nghiệp. Góp phần quan trọng giúp trọng tài đưa ra những quyết định đúng đắn hơn, hạn chế tình huống gây tranh cãi. Để hiểu hơn về VAR, hãy cùng theo dõi bài viết và 123b sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích nhất.
Công nghệ VAR là gì?
Video Assistant Referee hay gọi tắt là VAR, là một công nghệ nhằm hỗ trợ trọng tài trong quá trình điều khiển trận đấu. Cung cấp video và hình ảnh dưới nhiều góc độ khác nhau, được ghi lại bởi hệ thống Camera đặt xung quanh sân. Trong những tình huống không rõ ràng và cụ thể, trọng tài sẽ tham khảo công nghệ VAR để đưa ra quyết định đúng đắn nhất.
Sự xuất hiện của công nghệ này được ví như là một “cuộc cách mạng” trong tổ chức thi đấu bóng đá. Đảm bảo mọi phán quyết của trọng tài luôn công bằng nhất, hạn chế tối đa các tình huống gây tranh cãi và xô sát. Ở thời điểm hiện tại, VAR vẫn là một thứ công nghệ đắt đỏ và chỉ thường xuất hiện ở những giải đấu có quy mô lớn nhưng hiện nay đã được phủ đến các giải nhỏ.
Việc sử dụng VAR hỗ trợ trên sân còn phụ thuộc khá nhiều vào yếu tố chi phí đầu tư cũng như cơ sở hạ tầng. Hệ thống cơ bản nhất sẽ bao gồm tối thiểu là 33 máy quay hoạt động tại nhiều khu vực khác nhau, cụ thể như sau:
- 4 camera Ultra Slow Motion
- 8 camera Super Slow Motion
- Tất cả camera còn lại yêu cầu phải tạo ra chất lượng hình ảnh từ Ultra HD hoặc cao hơn.
Sơ lược quá trình áp dụng công nghệ VAR vào trận đấu
VAR trong bóng đá ra đời từ năm 2010, trong một dự án có tên gọi là Refereeing 2.0 do KNVB (hiệp hội bóng đá Hoàng Gia Hà Lan) chỉ đạo. Hệ thống này sau đó được áp dụng thử nghiệm chính thức tại giải vô địch bóng đá Hà Lan 2012-2013.
Sau khi được IFAB chấp thuận vào năm 2016, công nghệ VAR được tạo điều kiện và thử nghiệm trên quy mô lớn hơn. Lần áp dụng chính thức đầu tiên là tại giải FIFA Confederations Cup 2017 và tiếp sau đó là World Cup 2018 diễn ra tại Nga. Cũng trong thời gian này, các giải đấu hàng đầu tại Châu Âu cũng lần lượt thử nghiệm và bắt đầu đưa vào sử dụng.
Công nghệ VAR có thể được sử dụng trong những tình huống nào?
Việc sử dụng VAR cũng cần tuân thủ các quy tắc trong luật bóng đá FIFA, chỉ giới hạn trong một số tình huống nhất định. Bao gồm:
Tranh cãi về bàn thắng
Trong một số pha lập công không rõ ràng, trọng tài có thể quyết định kiểm tra lại những diễn biến ngay trước đó. Bàn thắng có thể bị hủy nếu có những tình huống như phạm lỗi, chạm tay vào bóng, việt vị,…
Thẻ đỏ trực tiếp
Công nghệ VAR chỉ được phép sử dụng để kiểm tra các pha phạm lỗi mang tính chất nghiêm trọng, có nguy cơ dẫn đến một chiếc thẻ trực tiếp. Trường hợp thẻ vàng hoặc phạt thẻ đỏ gián tiếp, trọng tài cũng không được phép sử dụng công nghệ hỗ trợ này.
Trọng tài nhận định sai
Ở một số vị trí nhất định và bị hạn chế góc nhìn có thể khiến trọng tài đưa ra những quyết sai lầm. Lúc này, VAR sẽ phát huy tác dụng và mang đến những hình ảnh thuận lợi hơn, trọng tài có thể kịp thời điều chỉnh để duy trì sự công bằng.
Ưu và nhược điểm điển hình khi sử dụng công nghệ VAR
Sự vượt trội của VAR thì có lẽ bất kỳ ai cũng đều có thể nhìn thấy rõ, thế nhưng việc sử dụng trong thực tế cũng đem lại không ít sự phiền toái.
Những ưu điểm vượt trội khi sử dụng VAR để điều hành trận đấu
Áp dụng VAR trong điều hành các trận thi đấu bóng đá tất nhiên nhận được sự ủng hộ bởi những ưu điểm vượt trội mà công nghệ này có thể mang lại. Có thể kể đến như:
- Hỗ trợ trọng tài: những “vị vua áo đen” có thêm trợ lý đáng tin cậy, giúp nắm bắt được toàn bộ diễn biến và đưa quyết định chính xác nhất.
- Đảm bảo sự công bằng: những tình huống phạm lỗi dù là nhỏ nhất hay các “tiểu xảo” giờ đây không còn có thể qua mắt trọng tài. Công nghệ VAR sẽ đảm bảo rằng trận đấu sẽ luôn diễn ra theo cách công bằng nhất có thể.
- Loại bỏ tình huống gây tranh cãi: mọi tình huống đều có bằng chứng xác thực là các video, không còn tình trạng bất bình hay tranh cãi dữ dội.
Nhược điểm ít người biết về công nghệ VAR trong bóng đá
Hiệu quả mang lại là rất rõ ràng, thế nhưng việc áp dụng VAR trong các trận đấu thực tế cũng tạo ra không ít phiền toái. Điển hình như:
- Trận đấu bị gián đoạn trong thời gian dài: quá trình trọng tài xem lại tình huống có thể mất nhiều phút để hoàn tất. Điều làm giảm sự kịch tính vốn có của trận đấu, cầu thủ trên sân cũng khó duy trì được trạng thái hưng phấn.
- Sự phụ thuộc quá mức: các trọng tài điều khiển trận đấu dường như mất đi sự tin khi không còn “quyền lực tuyệt đối”. Lo ngại rằng các quyết định của mình sẽ bị bắt lỗi, ảnh hưởng đến danh tiếng cũng như sự nghiệp.
- Chi phí đắt đỏ: đây cũng là một vấn đề khó có thể giải quyết trong một sớm một chiều của loại công nghệ này. Tốn kém quá nhiều chi phí để trang bị và vận hành, áp dụng không đồng bộ tại các giải đấu.
Tổng kết
Dù vẫn còn một số bất cập, không thể phủ nhận tác dụng to lớn mà công nghệ VAR mang lại cho bóng đá. Hy vọng những thông tin mà 123b vừa cung cấp đã có thể giúp bạn hiểu rõ và có nhiều thêm kiến thức thú vị về bộ môn thể thao vua.
Họ và tên: Nguyễn Hồng Đăng
Quê quán: Việt Nam
Ngày sinh: 06/06/1988